ویژگی‌های خاک؛ زیر میکروسکوپ محققان ایرانی
یک محقق ایرانی برای افزایش کیفیت رشد گیاهان به بررسی ویژگی‌های ریشه گندم و اثر آن بر شرایط فیزیکی و مکانیکی خاک پرداخت.
به گزارش پایگاه خبری هیچ یک _ حاصلخیز بودن زمین‌ها و اراضی کشور و بررسی و آنالیز خاک، توسط محققان حوزه کشاورزی و محیط‌زیست به طور مداوم انجام می‌شود و در این راستا یکی از محققان ایرانی به پژوهشی در این زمینه پرداخت.
بررسی ویژگی‌های کیفی موسیلاژهای ریشه گندم در حضور قارچ هم‌زیست Piriformospora indica و اثر آن بر ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی خاک یکی از طرح‌هایی است که فاطمه حسینی سده در قالب پسادکتری با راهنمایی محمدرضا مصدقی و حمایت بنیاد ملی علم ایران (INSF) به پایان رسانده است.
براساس اعلام این بنیاد، حسینی سده دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی علوم خاک – علوم خاک و خاک‌شناسی از دانشگاه صنعتی اصفهان است.
وی درباره این طرح توضیح داد: شرایط محیط خاک به طور پیوسته با آزادشدن ترکیبات آلی از ریشه گیاهان در حال دگرگونی و تغییر است. به ناحیه‌ای از خاک که در مجاورت ریشه گیاهان قرار گرفته و مستقیم تحت‌تأثیر این ترشحات است، ریزوسفر می‌گویند که ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک آن با خاک توده کاملاً متفاوت است.
این محقق ادامه داد: از طرفی افزایش رطوبت خاک موجب افزایش هدایت هیدرولیکی خاک و تغییر ظرفیت آب در مرز ریشه – خاک می‌شود و در نهایت به افزایش جذب آب در منطقه توسعه ریشه کمک می‌کند.
حسینی سده تصریح کرد: هم‌زیستی بین گیاهان و قارچ‌هایی که در سیستم ریشه‌ای گیاه مستقر شده‌اند؛ یکی از شناخته‌شده‌ترین و درعین‌حال گسترده‌ترین رابطه هم‌زیستی موجود در کره زمین است که نتیجه حاصل از این هم‌زیستی، فعالیت قارچ برای جذب و انتقال عناصر غذایی به گیاه میزبان است.
وی همچنین گفت: موقعیت جغرافیایی ایران و میزان و توزیع بارندگی در آن به‌گونه‌ای است که این کشور را در زمره کشورهای خشک طبقه‌بندی کرده است. از سوی دیگر، افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای در اثر تشدید فعالیت‌های انسانی و صنعتی و وقوع پدیده تغییر اقلیم سبب افزایش شدت و مدت خشکسالی‌ها شده است؛ بنابراین، کاهش رطوبت و افزایش مقاومت مکانیکی خاک ناشی از آن می‌تواند یکی از محدودکننده‌ترین عوامل رشد گیاه و تولید محصول در کشور باشد.
این پژوهشگر یادآور شد: وجود موسیلاژها در ریشه نقش مهمی در جذب آب توسط گیاه و نگهداشت آب خاک، توان فروروی ریشه در خاک، تشکیل خاکدانه، پویایی فعالیت‌های میکروبی، ذخیره کربن و نیتروژن و تغییر فراهمی عناصر غذایی دارد.
حسینی سده تأکید کرد: نتایج پژوهش‌هایی نظیر این پژوهش، می‌تواند برای پژوهشگران به‌نژادی گیاهان که به دنبال راهکارهایی برای تقویت سازوکارهای افزایش تحمل گیاه در برابر تنش‌های محیطی و یا شناخت محصولات مقاوم هستند؛ مفید بوده و مورداستفاده قرار گیرد.
وی همچنین مهم‌ترین چالش در انجام این طرح و سایر طرح‌های تحقیقاتی را مسایل مالی عنوان کرد و گفت: افزایش قیمت دلار از یک سو و بالارفتن قیمت مواد اولیه از سوی دیگر، در روند تحقیقات، خلل ایجاد می‌کرد. همچنین، تجهیزات موردنیاز برای این طرح تحقیقاتی در دانشگاه موجود بود؛ اما هزینه استفاده از آنها زیاد بود.
