علت وابستگی کودک به والدین چیست و از چه زمانی شروع می شود؟
هیچ یک زندگی _ ممکن است دیده باشید که بسیاری از نوزادان و یا کودکان به والدین خود و به خصوص پدر خود وابسته هستند و این وابستگی به حدی می باشد که کودک نمی تواند به تنهایی به رفع نیاز های خود اقدام کند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی وابستگی کودکان به والدین و به خصوص پدر بپردازیم.
علت وابستگی شدید کودک به پدر خود چیست؟
بسیاری از کودکان به پدر خود وابسته هستند. وابستگی شدید از سوی نوزاد به پدر دارای علت های مختلفی می باشد. این علت ها شامل موارد زیر می باشد:
1-امنیت
2- احساس نیازمندی
3- اضطراب
4- مراقبت دوم
1- امنیت
هنگامی که نوزادی متولد می شود به طور فطری به مادر خود وابستگی زیادی را نشان می دهد. این وابستگی به قدری زیاد می باشد که اگر نوزاد از بغل مادر جدا شود، احساس ناامنی کرده و واکنشی از خود نشان می دهد که دوباره به آغوش مادر خود بازگردد.
وابستگی نوزاد به مادر به این دلیل است که نوزاد به شیر مادر احساس نیاز پیدا می کند. با گذشت زمان و هنگامی که کودک با اولین بحران یعنی جدایی از شیر مادر مواجه می شود، به تدریج متوجه نقش پدر در تأمین نیاز های خود و خانواده می شود و وابستگی بیشتری از خود نشان می دهد چرا که به این نتیجه می رسد که پدر می تواند امنیت بیشتری برایش فراهم کند.
2- احساس نیازمندی
کودکان به دلیل اینکه در ابتدا توانایی انجام کار های شخصی خود مانند غذا خوردن را ندارند به والدین خود نیاز بیشتری پیدا میکنند و هنگامی که کودک با آموزش سعی می کند تا کار های شخصی خود را انجام بدهد به تدریج میزان نیامندی وی به والدین کم تر می شود.
آیا کودکان نیز به تنهایی نیاز دارند ؟ در پاسخ باید گفت بله کودکان هم به تنهایی نیاز دارند. تنهایی برای کودکان به عنوان یک فرایند طبیعی و ضروری در رشد و توسعه شخصیت آنها محسوب میشود.
احساس نیازمندی کودکان به والدین تابع عوامل مختلفی می باشد که دو نمونه از آن را بیان می کنیم:
• وابستگی ارثی
ممکن است در ژن یک کودک برخی اختلالات روانی و بیماری وجود داشته باشد که او را در برابر نیازمندی هایش با مشکل مواجه کرده است، به طوری که در دوران نوزادی و دوران کودکی به مدت طولانی به والدین خود وابسته می باشد و هنگامی والدین از او جدا شوند واکنش های نابهنجاری از خود نشان می دهد.
او به دلیل وابستگی زیاد به والدین، هنگامی که در زندگی خود با بحران مواجه شود، با وجود احساس اضطراب و ترس در ژن ها، به والدین خود احساس نیازمندی و وابستگی می کند. این موضوع باعث می شود تا کودک نتواند وابستگی خود را به والدین کاهش دهد.
• وابستگی به مادر
برخی از والدین از همان زمان بدو تولد فرزند خود را وابسته بار می آوردند و حتی برای لحظه ای او را از خود دور نگه نمی دارند. وابستگی مادر به فرزند ، حس وابستگی را در کودک به وجود می آورد و باعث می شود تا کودک فرصت یادگیری استقلال از خانواده را به دست نیاورد.
حتی در مواردی دیده شده که کودک خواستار جدا شدن از مادر را دارد اما به دلیل وابستگی شدید مادر، یک ذهنیت غلط در کودک به وجود می آید و به این باور می رسد که بدون حضور مادرش نمی تواند نیازهای خود را برطرف کند.
چنین کودکانی هنگامی که بزرگ شده و وارد جامعه می شوند، به دلیل اینکه کاملا به والدین وابسته هستند نمی توانند به سمت استقلال پیش بروند.
3- اضطراب
کودکان در دو محدوده سنی دو نوع اضطراب را تجربه می کنند که وابستگی شدید کودک به پدر را نیز در بر می گیرد. این اضطراب به دلیل وابستگی به والدین به وجود می آید و طبیعی می باشد و با گذشت زمان کاهش می باید. اما زمانی این اضطراب غیر طبیعی بوده که با افزایش سن به جای روند کاهش، روند افزایشی داشته باشد، که در این صورت کودک باید درمان شود.
در ادامه به بررسی دو نوع اضطراب می پردازیم:
• اضطراب غریبگی
نوزادان در 7 و 8 ماهگی تا 2 سالگی زمانی که از والدین خود جدا شده و در بغل شخص دیگری می رود دچار و اضطراب می شود که به آن اضطراب غریبگی می گویند. این موضوع کاملا طبیعی می باشد، اما در برخی از کودکان این اضطراب شدید تر بوده و هنگامی که فرد غریبه ای قصد نزدیک شدن به او را داشته باشد، احساس خطر کرده و دچار اضطراب می شود.
• اضطراب جدایی
هنگامی که کودک به سن شش سالگی می رسد و قرار است به مدرسه برود، اضطراب جدایی در او به وجود می آید. در این هنگام به دلیل این که بیشتر در محیط خانواده بوده و کم تر با دوستان خود بازی کرده، به والدین خود وابستگی خواهد داشت چرا که تمام نیاز هایش را با کمک خانواده بر طرف کرده و حتی زمانی که قصد بازی با وسایلش را داشته، مادر و یا پدرش در بازی کردن با او شریک شده اند.
هنگامی که زمان تحصیل فرا می رسد و باید از والدین خود جدا شود، اضطرابی در او به وجود می آید. این اضطراب تا مدت کوتاهی طبیعی می باشد و به کودک آسیبی وارد نمی کند. همچنین به مرور زمان و هنگامی که دوستان جدیدی پیدا کند و در مدرسه با دیگران ارتباط برقرار کند و وابستگی او به مادر و یا پدرش کم تر شود، این اضصراب از بین می رود .
اما بسیاری از کودکانی هستند که به مادر خود خیلی وابسته می باشند و این وابستگی به حدی میباشد که کودک نمی تواند از مادر خود جدا شود و به مدرسه برود. این موضوع باعث می شود که از سمت والدین به اضطراب فرزند خویش پرداخته شود. اگر پدر و مادر ها در این زمینه نمی توانند چاره ای پیدا کنند، بهتر است از روان شناس کودک راهنمایی بگیرند.
برخی راهکارهایی که باعث کاهش وابستگی کودک به والدین می شود
•شما به عنوان یک والدین باید فرزندتان را تشویق کنید تا با دیگران نیز ارتباط برقرار کند اما هرگز برای این کار کودک خود را مجبور نکنید.
•کارها را به عنوان خانواده انجام دهید، روشهای جدید تعامل یا بازیهایی گروهی ترتیب دهید.
•سعی کنید نوزاد خود را که به تازگی به مرحله نوپا رسیده، او را با آرامش همراهی کنید.
•هر کدام از شما به عنوان والدین کودک، باید وظایف مرتبط به خود را در تربیت کودک انجام دهد.
•سعی کنید وظایف خاصی را به یک فرد دیگری بسپارید و به آرامی و آرامش کامل وظایف روزانه خود را پیگیری کنید.
چه زمانی از روان شناس کمک بگیریم؟
•هنگامی که کودکتان تنها با یکی از والدین خود ارتباط برقرار میکند و زمانی که والدین محبوبش که وابستگی زیادی به او دارد در کنار خود نباشد، مضطرب می شود.
• هنگامی که والد جدامانده از عدم پذیرش از سوی کودک کلافه و ناتوان شده است.
• زمانی که مشکلاتی مانند طلاق بر رشد کودک تأثیر می گذارد.
چگونه از وابستگی شدید کودک جلوگیری کنیم؟
•به کودک خود بگویید که در صورتی که شما در خانه و در کنار او نباشید، هیچ مشکلی برای او پیش نمی آید و برای اینکه خود را سرگرم کند می تواند با وسایل هایش بازی کند و یا کارتون تماشا کند.
•با کودک خود قایم باشک را بازی کنید و به او بگویید که برای مدت کوتاهی به بیرون از منزل می روید. حتما ساعت بازگشت را به او بگویید، چرا که کودکان از عدم بازگشت والدین خود نگران می شوند.
•برای انجام این کار ممکن است که کودکتان شروع به گریه و زاری کند، اما شما نباید گریه های کودک را بهانه کنید. محل را ترک کنید. کودک به مرور عادت می کند که بدون حضور شما نیز زندگی جریان دارد.
بنابراین سعی کنید کودک خود را به گونه تربیت کنید که بتواند نیاز هایش را خودش فراهم کند و به او یاد بدهید که بدون حضور شما نیز او می تواند به زندگی کردن ادامه بدهد.