«عمو رابینسون» به کتاب‌فروشی‌ها رفت

به گزارش هیچ یک _  ماجرای «عمو رابینسون » در سال ۱۸۶۱ در جزیره‌ای در اقیانوس آرام اتفاق می‌افتد. ژول ورن این کتاب را برای خوانندگان نوجوان نوشته و به خصوص نخستین رمانی است که در آن کودکان را به روی صحنه آورد. رمان ماجرای زوجی‌ست با چهار فرزند که در اقیانوس گم می‌شوند و سر از جزیره‌ای ناشناخته در می‌آورند. ژول ورن آن‌قدر رمان را خوب شروع کرده و وجود دو طفلی که در آغوش زن خوابیده‌اند، آن‌قدر فضا را لطیف و احساسی کرده، که انتشارات کتاب جیبی (لیور دو پوش) فرانسه تصمیم گرفت عمو رابینسون را در مجموعه سفرهای شگفت‌انگیز جای دهد و با سر وشکلی لایقِ این رمان، آن را بازنشر کند.

ژول ورن با این رابینسونادِ خانوادگی قصد داشته با مدل مورد علاقه‌اش، «رابینسون سویسی» اثر یوهان دیوید ویس (نویسنده اهل سوئیس بود که برای نوشتن رمان خانواده سوئیسی رابینسون (۱۸۱۲) شهرت دارد.) که در سال ۱۸۱۶ در فرانسه منتشر شد، رقابت کند و حتی شاید از آن پیشی بگیرد.

اِتزِل، ناشر ژول ورن، نمی‌خواست دست نوشته اثر را به همان شکلی که از او تحویل گرفته بود نگه دارد، یعنی کودکان را در جایگاه قهرمان بپذیرد: از نظر او ژول ورن باید به همان ترسیم بزرگسالان حتی‌الامکان آگاه و ماجراجو بسنده می‌کرد. به همین دلیل «عمو رابینسون» منتشر نشد. مدتی بعد، برخی از موارد دست‌نوشته این رمان در بخش نخست جزیره اسرار آمیز که عامل امداد غیبی آن کاپیتان نمو است، به کار گرفته شد.

همچنین در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: ژول ورن، نویسنده فرانسوی که زمان‌های ماجراجویانه‌اش نام او را سر زبان‌ها انداخت، در سال ۱۸۶۳ پنج هفته در بالن را تحویل ناشر داد.

این رمان با چنان موفقیتی روبه‌رو شد که نویسنده و ناشر تصمیم گرفتند به اتفاق هم مجموعه‌ای با عنوان «سفرهای شگفت انگیز» و با صحافی متفاوت منتشر کنند؛ کتاب‌هایی نفیس در قطع رقعی، با گراورهایی سیاه و سفید اثر نقاشان مختلف. از دل این تصمیم ۶۲ رمان و ۱۸ داستان متولد شد.

داستان‌های ژول ورن چه به لحاظ قصه گویی و چه به لحاظ محتوایی به گونه‌ای است که از کودک ۹ ساله تا آدم ۹۰ ساله با آن ارتباط برقرار می‌کند و از خواندنش لذت می‌برد. شاید از این روست که هم شاهکارهای سینمای جهان با اقتباس از آثار ژول ورن ساخته شده، هم کارتون‌هایی برای کودکان و نوجوانان.

چرا ناشر این رمانِ ژول ورن را رد کرد؟ اِتزل، که ناشرِ همیشگیِ آثار او بود، و پابه‌پای نویسنده موفقش چند ده جلد سفرهای شگفت‌انگیز منتشر کرده بود، از عمو رابینسون خوشش نیامد. چرا؟ به این دلیل که مخالفِ شخصتِ کودک در رمان بود. اما ژول ورن دوست داشت مسیر رابینسون کروزوئه را با سبکِ خودش در این رمان ادامه دهد. بنابراین رمان را شروع کرد و به خوبی جلو برد. اما سرخورده از ناشر، آن را بالاخره کنار گذاشت. عمو رابینسون سال‌ها بعد، لای دست‌نوشته‌های ژول ورن پیدا شد. به همین دلیل هیچ گراوری نداشت. اما رمان آن‌قدری طرفدار داشت که دست‌کم پنج نویسنده برایش ادامه‌ای نوشتند و منتشر کردند.

این کتاب با عنوان L’Oncle Robinson در ۲۵۱ صفحه توسط انتشارات لیوق دو پوش در سال ۱۹۹۱ منتشر شد.